1. Mãn kinh sớm là gì?
Thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ thường bắt đầu từ độ tuổi 45 đến 55, trong khi độ tuổi trung bình bắt đầu ở Mỹ là 51. Tuy nhiên, mãn kinh sớm thường xuất hiện trước 45 tuổi, thậm chí còn trước 40 tuổi trong trường hợp mãn kinh rất sớm hay suy buồng trứng sớm. Sự ngừng sản sinh trứng và giảm nồng độ estrogen là nguyên nhân gây ra mãn kinh. Triệu chứng như cơ thể bốc hỏa thường bắt đầu xuất hiện trước thời kỳ mãn kinh và được gọi là triệu chứng tiền mãn kinh. Một số nguyên nhân gây ra mãn kinh sớm có thể là do phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc điều trị ung thư. Dù buồng trứng còn nguyên vẹn hay không, nếu bạn gặp phải quá trình mãn kinh, bác sĩ sẽ giúp bạn chuẩn bị và hỗ trợ trong quá trình chuyển tiếp này.
Suy buồng trứng là một trong những nguyên nhân gây ra mãn kinh sớm ở phụ nữ
2. Nguyên nhân khiến phụ nữ mãn kinh sớm
- Mãn kinh sớm do gen di truyền:
Yếu tố di truyền có thể góp phần gây ra mãn kinh sớm trong trường hợp không có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào tiêu cực rõ ràng. Nếu mẹ của bạn đã từng trải qua mãn kinh sớm, việc biết thời gian bắt đầu của bà có thể giúp dự đoán thời gian bắt đầu của bạn. Tuy nhiên, yếu tố gen chỉ là một phần của vấn đề và không phải là nguyên nhân duy nhất.
- Mãn kinh sớm do lối sống không lành mạnh:
Một số thói quen lối sống có thể ảnh hưởng đến thời điểm bắt đầu quá trình mãn kinh của bạn. Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính gây giảm lượng estrogen và dẫn đến mãn kinh sớm.
Một nghiên cứu tổng hợp vào năm 2012 từ nhiều nghiên cứu khác cho thấy rằng những người hút thuốc lá thường xuyên và lâu dài có nguy cơ mãn kinh sớm cao hơn. Những phụ nữ hút thuốc có thể bắt đầu mãn kinh sớm từ 1 đến 2 năm so với những người không hút thuốc.
Sinh hoạt không lành mạnh trong lối sống có thể dẫn tới mãn kinh sớm
Chỉ số khối cơ thể (BMI) cũng có thể là yếu tố liên quan đến mãn kinh sớm. Mô mỡ trong cơ thể chứa estrogen. Những phụ nữ có cơ thể gầy thường có ít estrogen dự trữ và có thể bị cạn kiệt sớm. Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng chế độ ăn chay, thiếu tập thể dục và ít tiếp xúc với ánh nắng cũng có thể góp phần gây ra mãn kinh sớm.
- Mãn kinh sớm do khiếm khuyết về nhiễm sắc thể:
Nhiều loại khiếm khuyết về nhiễm sắc thể có thể dẫn đến tình trạng mãn kinh sớm này, ví dụ như hội chứng Turner, liên quan đến việc sinh ra với nhiễm sắc thể không hoàn chỉnh. Những phụ nữ bị mắc hội chứng Turner thường có buồng trứng bị rối loạn chức năng, và thường bắt đầu mãn kinh từ rất sớm. Những khiếm khuyết khác về nhiễm sắc thể, bao gồm rối loạn tuyến sinh dục nghiêm trọng và hội chứng Fragile X, cũng có thể gây ra tình trạng mãn kinh sớm. Trong trường hợp người bệnh gặp quá trình mãn kinh rất sớm hoặc nếu trong gia đình họ có người đã từng trải qua quá trình này, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tư vấn về xét nghiệm di truyền.
- Bệnh tự miễn:
Mãn kinh sớm có thể là một triệu chứng của bệnh tự miễn, bao gồm bệnh về tuyến giáp hoặc bệnh thấp khớp. Đó là khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm một phần của cơ thể. Các phản ứng viêm có thể ảnh hưởng đến hoạt động của buồng trứng, dẫn đến sự bắt đầu của quá trình mãn kinh. Nếu bạn gặp các triệu chứng mãn kinh sớm, nên thăm khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị phù hợp.
Mãn kinh sớm có thể là một triệu chứng của bệnh tự miễn, bao gồm bệnh về tuyến giáp hoặc bệnh thấp khớp
- Suy giảm hormon sinh sản tự nhiên:
Khi tiếp cận độ tuổi 30-40, sản xuất hormone điều hòa kinh nguyệt - estrogen và progesterone - bởi buồng trứng của bạn sẽ giảm, làm giảm khả năng sinh sản của bạn. Ở độ tuổi 40, chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể thay đổi về thời gian, lượng máu ra nhiều hay ít hơn, không đều hoặc bất thường hơn. Cuối cùng, trung bình khi bạn đạt đến độ tuổi 51, buồng trứng sẽ ngừng sản xuất trứng và kinh nguyệt của bạn sẽ dừng hoàn toàn.
- Phẫu thuật cắt tử cung:
Phẫu thuật cắt tử cung và giữ lại buồng trứng thường không gây ra mãn kinh ngay lập tức. Buồng trứng vẫn có thể phóng trứng và sản xuất hormone điều hòa kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu phẫu thuật cắt tử cung và hai bên buồng trứng (tức là loại bỏ hoàn toàn các cơ quan này), mãn kinh sẽ xảy ra ngay lập tức. Các triệu chứng của mãn kinh như cơn nóng, đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo có thể xuất hiện nhanh chóng và nghiêm trọng. Sự thay đổi hormone sẽ xảy ra đột ngột và không kéo dài trong nhiều năm.
Cắt bỏ một phần tử cung có thể gây ra mãn kinh sớm
- Mãn kinh sớm do xạ trị và hóa trị:
Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị và phẫu thuật có thể gây ra mãn kinh đi kèm các triệu chứng như bốc hỏa cơ thể trong suốt một khoảng thời gian ngắn sau đó. Tuy nhiên, kinh nguyệt và khả năng sinh sản không phải lúc nào cũng biến mất vĩnh viễn sau khi điều trị, do đó các biện pháp kiểm soát sinh sản vẫn có thể được sử dụng để giúp kiểm soát tình trạng của bạn.
- Suy buồng trứng nguyên phát:
Khoảng 1% phụ nữ sẽ trải qua mãn kinh rất sớm trước tuổi 40 do suy buồng trứng nguyên phát, khi buồng trứng không sản xuất đủ hormone sinh sản. Nguyên nhân có thể do di truyền hoặc bệnh tự miễn, tuy nhiên, thường không rõ ràng. Đối với những người phụ nữ này, phương pháp hormon thay thế được khuyến nghị sử dụng ít nhất đến độ tuổi trung bình của mãn kinh để bảo vệ sức khỏe não, tim và hệ xương.
Mặc dù thời kỳ mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên của sự lão hóa của phụ nữ, nhưng các nguyên nhân mãn kinh sớm có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe và điều trị các bệnh liên quan đến buồng trứng và hệ thống hormone sinh dục sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mãn kinh sớm và bảo vệ sức khỏe của phụ nữ. Bên cạnh đó, tìm hiểu và sử dụng các phương pháp kiểm soát sinh sản và điều trị hormone sẽ giúp giảm các triệu chứng và tác động của thời kỳ mãn kinh đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về chăm sóc sức khỏe, đừng bỏ lỡ mục tin tức, nơi cung cấp đầy những thông tin hữu ích về chăm sóc sức khỏe nhé.
Theo dõi web thanhtrangpharm.vn để đón đọc những thông tin hữu ích về sức khỏe nhé.
