1. Sắc tố Melanin là gì? Cách thức Melanin gây nám da
Melanin là một sắc tố da được cơ thể người tự tổng hợp. Melanin được sản xuất bởi các tế bào biểu bì tạo hắc tố Melanocytes (còn gọi là tế bào hắc tố). Tế bào hắc tố chứa Enzyme Tyrosinase chuyển Acid Amin Tyrosine thành Melanin. Melanin tích tụ trong các túi nhỏ gọi là Melanosomes và được vận chuyển đến các tế bào Keratin ở bề mặt da.
Melanin tập trung ở da, tóc và mắt tạo nên vẻ khác biệt cho mỗi người và cho các chủng tộc người khác nhau. Ở những người có làn da sẫm màu như người châu Phi, châu Á, Melanin sẽ được tổng hợp nhiều hơn. Bên cạnh đó, Melanin có khả năng ngăn chặn phản ứng oxy hóa, giúp bảo vệ da dưới tác động của tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.
Tuy được coi là cơ chế bảo vệ của cơ thể khỏi ánh nắng mặt, Melanin cũng là tác nhân chính gây hình thành nám da. Nám da xảy ra khi cơ thể tăng sinh quá mức Melanin, dẫn đến sự xuất hiện của các đốm nâu hoặc mảng da sẫm màu hơn so với các vùng da xung quanh. Nám không gây đau đớn hay khó chịu nhưng làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ, đặc biệt là nám trên khuôn mặt và khiến nhiều người mất tự tin.
Nhiều nguyên nhân từ nội tiết và môi trường cũng khiến quá trình sản xuất Melanin trở nên rối loạn, gây nám như:
- Tiếp xúc nhiều với ánh sáng mặt trời: Thúc đẩy cơ chế bảo vệ của cơ thể, tạo Melanin gây nám.
- Rối loạn nội tiết (mang thai, sử dụng thuốc/cấy que tránh thai, mắc bệnh nội tiết hoặc căng thẳng, stress kéo dài): Thúc đẩy hormon MSH kích thích sự sản sinh tế bào hắc tố, từ đó tăng tổng hợp Melanin.
- Yếu tố di truyền: Người có gia đình có thành viên bị nám da cũng dễ bị nám hơn.
- Chăm sóc da không đúng cách: Sử dụng mỹ phẩm có tính tẩy mạnh, dùng kem trộn chứa Corticoid khiến da yếu và nhạy cảm hơn trước ánh nắng mặt trời. Từ đó kích thích cơ chế tăng sinh Melanin.
- Ảnh hưởng của thuốc: Kháng sinh, thuốc chống viêm, một số loại thuốc lợi tiểu, trị tiểu đường hoặc thuốc chống loạn thần có thể kích thích cơ chế bảo vệ trên da, gây nám.
2. Hướng dẫn 6 cách ức chế sắc tố Melanin hiệu quả
Để bảo vệ da khỏi tổn thương và ức chế hình thành Melanin hiệu quả, hãy tham khảo ngay 6 cách ức chế sắc tố Melanin dưới đây:
2.1. Tránh tác động từ ánh nắng mặt trời
Tránh tác động từ ánh nắng mặt trời là cách ức chế sắc tố Melanin hiệu quả bậc nhất, giúp gìn giữ làn da trắng sáng tự tin cho chị em.
Che chắn làn da kỹ càng
Đây là biện pháp được đánh giá là hiệu quả “hơn cả kem chống nắng”. Khi ra ngoài trời, chị em nên chú ý che chắn cẩn thận bằng áo khoác chống nắng dày, mũ trùm đầu và khẩu trang có tác dụng ngăn chặn tia UV hiệu quả.
Sử dụng sản phẩm giúp “nhả nắng”
Sau khi ở ngoài trời một thời gian, chị em sẽ cần sử dụng ngay những sản phẩm làm dịu da để giúp da “nhả nắng”, hạn chế tổn thương da gây kích thích tạo Melanin, từ dó phòng ngừa nám hiệu quả. Chị em có thể sử dụng các loại kem dưỡng ẩm lành tính hoặc Lotion chứa các thành phần như trà xanh, nha đam, lô hội, hoa hồng,...
Bôi kem chống nắng
Kem chống nắng được coi là hàng rào bảo vệ da khỏi mọi nguy cơ từ ánh nắng mặt trời, đặc biệt là nám da và ung thư da. Cách sử dụng kem chống nắng khoa học:
- Chọn kem chống nắng có mức SPF cao (tối thiểu 30).
- Bôi kem chống nắng trước khi ra ngoài khoảng 15 - 30 phút.
- Bôi lại kem chống nắng sau mỗi 3 - 4 tiếng (ngồi trong râm mát) hoặc 2 - 3 tiếng (khi ở ngoài trời).
2.2. Sử dụng mỹ phẩm ức chế sắc tố Melanin hình thành
Mỹ phẩm như kem dưỡng, serum có khả năng ức chế hình thành sắc tố Melanin đã và đang được ứng dụng phổ biến trong thị trường làm đẹp cho các chị em bị nám da. Các hoạt chất ức chế hình thành Melanin phổ biến có thể kể đến như Acid Kojic, Niacinamide, Hydroquinone, Arbutin, Thiamidol, Vitamin C, Acid Azelaic,...
Các hoạt chất này có khả năng ức chế Enzyme Tyrosinase, từ đó ngăn chặn tế bào hắc tố sản sinh Melanin, giúp chị em duy trì làn da sáng mịn và đều màu trong thời gian dài.
Chị em hãy chọn lựa sản phẩm phù hợp với tình trạng da của mình và ưu tiên mỹ phẩm đến từ các thương hiệu lớn, uy tín trên thị trường và được nhiều người sử dụng đánh giá cao. Nếu chưa biết đâu là sản phẩm tốt nhất cho mình, chị em hãy tham khảo ngay kem trị nám Whitening Creme đến từ Cộng hoà Liên bang Đức.
Whitening Creme chứa nhiều thành phần trị nám ưu việt như phức hợp Etiolin từ chiết xuất thực vật (đã được cấp bằng sáng chế), Vitamin C&E, Niacinamide và Retinol. Nhờ vậy, sản phẩm này giúp cải thiện nám da một cách hiệu quả và an toàn. Không chỉ thế, Whitening Creme còn có ưu điểm là thẩm thấu sâu, không gây bết rít và dưỡng ẩm cho da cực kỳ hiệu quả.
Whitening Creme đã nhận được chứng nhận Dermatest về độ an toàn và hiệu quả trên da của Viện Nghiên cứu Khoa học hàng đầu tại Đức. Do vậy chị em hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng sản phẩm này. Whitening Creme hiện đang được phân phối chính hãng tại thị trường Việt Nam bởi Thanh Trang Pharma.
2.3. Áp dụng các biện pháp cân bằng nội tiết trong cơ thể
Rối loạn nội tiết là một trong những nguyên nhân gây nám da phổ biến nhất ở chị em phụ nữ. Bởi vậy, ổn định nội tiết tố là cách ức chế sắc tố Melanin hiệu quả và lâu dài.
Chị em có thể áp dụng những biện pháp cân bằng nội tiết sau đây:
- Sử dụng các thực phẩm giàu các chất chống viêm, cân bằng nội tiết tự nhiên như dầu hoa anh thảo, Omega-3, Omega-6, các loại hạt (óc chó, hạnh nhân),...
- Áp dụng các biện pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu, massage để giảm thiểu căng thẳng.
- Ngủ đủ giấc, đúng giờ trong môi trường yên tĩnh, thoải mái.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ và sử dụng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ. Nếu xảy ra rối loạn nội tiết, cần thông báo ngay cho bác sĩ để được hướng dẫn cách khắc phục.
2.4. Duy trì lối sống lành mạnh
Duy trì một lối sống lành mạnh không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng rối loạn nội tiết mà còn tăng cường hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể, giúp ngăn chặn quá trình tăng sinh Melanin. Một lối sống lành mạnh sẽ bao gồm các yếu tố sau:
- Chế độ dinh dưỡng phù hợp: Tăng cường thực phẩm chứa các chống oxy hóa như Vitamin A, C, E, Beta-caroten, Selen, ăn nhiều rau xanh, củ quả và trái cây chứa chất xơ, các loại cá biển,...
- Hạn chế thực phẩm chiên rán, chứa chất bảo quản.
- Tránh rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
- Nghỉ ngơi và làm việc hợp lý.
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, ít nhất 30p/ngày.
- Giữ tinh thần lạc quan và thoải mái.
2.5. Thực hiện các biện pháp công nghệ cao
Các biện pháp công nghệ cao là cách ức chế sắc tố Melanin hiệu quả và nhanh chóng nên được nhiều chị em ưu tiên lựa chọn. Tuy nhiên, chi phí cho những cách này khá tốn kém và không phải tình trạng da nào cũng phù hợp để áp dụng.
2.5.1. Laser
Laser là biện pháp sử dụng các chùm sáng laser tác động trên da, làm phá huỷ Melanin dưới da, đồng thời kích thích tăng sinh Collagen. Sau khi bị phá huỷ, Melanin sẽ được cơ thể đào thải thông qua đường bạch huyết.
Một số loại laser trị nám phổ biến có thể kể đến như laser toning, laser Q-Switched, laser phân đoạn, laser ánh sáng xung cường độ cao,...
Ưu - nhược điểm của laser:
- Ưu điểm: Tác dụng nhanh, ít gây đau, nhanh phục hồi và áp dụng với nhiều loại da cũng như nhiều mức độ nám.
- Nhược điểm: Đắt đỏ, cần thực hiện nhiều lần; có thể gây đau, sưng dỏ hoặc kích ứng tạm thời.
2.5.2. Đốt điện
Phương pháp đốt điện trị nám da là một trong những liệu pháp thẩm mỹ được sử dụng để loại bỏ các đốm nám và tàn nhang trên da. Quá trình này sử dụng dòng điện cao tần để phá hủy các tế bào hắc tố, từ đó hạn chế tối đa sự hình thành Melanin quá mức, giúp làm sáng và đều màu da.
Ưu - nhược điểm của đốt điện:
- Ưu điểm: Tác dụng nhanh, chi phí rẻ hơn laser.
- Nhược điểm: Cần thời gian hồi phục lâu hơn laser, dễ gây sưng đau và cần thực hiện bởi chuyên gia có kinh nghiệm để hạn chế tình trạng sưng đau và sẹo lồi, sẹo lõm.
2.5.3. Peel da hóa học
Quá trình peel da sử dụng các dung dịch hoá học (Acid Salicylic, Acid Glycolic,...) để bạt sừng, loại bỏ da vùng bề mặt. Peel da hoá học không chỉ là cách ức chế sắc tố Melanin mà còn giúp kích thích tái tạo da, giúp da căng bóng, sáng mịn, đều màu và giảm các vấn đề về lão hoá hiệu quả.
Ưu điểm của peel da:
- Ưu điểm: Đem lại làn da căng mịn, sáng bóng và đều màu. Chi phí rẻ hơn laser hoặc đốt điện.
- Nhược điểm: Hiệu quả không triệt để như những biện pháp khác và cần thực hiện nhiều lần. Peel da không thích hợp cho chị em đang bị mụn viêm, mụn đỏ và dễ gây kích ứng, châm chích da.
2.6. Áp dụng một số biện pháp ức chế Melanin tại nhà
Nhiều cách ức chế sắc tố Melanin tại nhà cũng được đánh giá là có hiệu quả tốt cho các chị em. Những cách này còn có ưu điểm là rẻ tiền, dễ thực hiện và ít gây kích ứng da.
Chị em có thể tham khảo một số cách ức chế melanin tại nhà sau đây:
- Rau má: Rau má giúp làm dịu và phục hồi da hiệu quả, hạn chế tổn thương da do ánh sáng mặt trời nên giảm được tình trạng tăng sinh Melanin. Đồng thời rau má còn có khả năng kích thích tái tạo Collagen, đem lại làn da căng bóng. Chị em có thể đắp mặt nạ bằng rau má tươi trong vòng 10 - 15 phút.
- Nghệ: Curcumin trong nghệ có tính oxy hoá và chống viêm, giúp bảo vệ da và ức chế hình thành Melanin hiệu quả. Curcumin còn hỗ trợ phục hồi da và làm sáng da rất tốt. Chị em có thể trộn tinh bột nghệ với mật ong và sữa chua, sau đó đắp lên mặt trong 15 - 20 phút rồi rửa lại bằng nước ấm.
- Nha đam (lô hội): Nha đam có khả năng làm dịu da và giúp “nhả nắng” cực kỳ hiệu quả. Chi em có thể sử dụng phần thịt trắng của nha đam tươi hoặc dùng các sản phẩm gel nha đam đắp lên da mỗi tối hoặc sau khi ngoài nắng về.
- Chanh: Chanh chứa một lượng lớn Vitamin C - hoạt chất có khả năng ức chế tế bào hắc tố sản sinh Melanin rất tốt. Chị em có thể kết hợp nước cốt chanh pha loãng cùng các hỗn hợp tía tô xay nhuyễn hay sữa chua không đường để làm mặt nạ và đắp mỗi tối.
Tham khảo: Top 13 cách trị nám bằng thiên nhiên lành tính dễ thực hiện
3. Có thể làm giảm hình thành Melanin vĩnh viễn không?
Những cách ức chế sắc tố Melanin kể trên chỉ làm giảm tối đa nguy cơ nám và đem lại làn da đều màu. Không có biện pháp nào có thể ngăn chặn việc sản xuất Melanin một cách vĩnh viễn vì hàm lượng Melanin cố hữu trong da phụ thuộc vào yếu tố di truyền.
Dù có thể làm sáng da và giảm các đốm sắc tố hiện tại, Melanin tồn tại để duy trì màu da và có khả năng gây tái xuất hiện nám. Bên cạnh đó, nếu làm giảm hình thành Melanin hoàn toàn sẽ làm da mất đi khả năng tự bảo vệ trước tác hại của tia UV, dẫn đến nguy cơ ung thư da cao hơn.
Bởi vậy, khi áp dụng các biện pháp trị nám thành công, chị em không nên chủ quan mà hãy duy trì thực hiện bôi kem chống nắng, che chắn cẩn thận và chăm sóc da khoa học. Điều này sẽ giúp chị em gìn giữ làn da khỏe mạnh và bóng đẹp nhất.
Việc hiểu rõ các rủi ro và hạn chế liên quan đến việc ức chế Melanin là rất quan trọng để lựa chọn phương pháp chăm sóc da thích hợp. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp chị em tìm được cách ức chế sắc tố Melanin an toàn, hiệu quả.
