1. Tại sao thuốc kháng sinh có thể gây hại cho gan?
Thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên, kháng sinh cũng là con dao hai lưỡi và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ. Trong đó phổ biến nhất là tác dụng phụ trên gan.
Lý giải cho điều này, gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa và loại bỏ các chất độc, cặn bã ra khỏi cơ thể, bao gồm cả kháng sinh. Khi sử dụng kháng sinh, gan phải làm việc nhiều hơn để chuyển hóa các chất này. Bên cạnh đó nhiều chất chuyển hoá của kháng sinh cũng có khả năng gây độc ngay trên tế bào gan. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tổn thương gan và làm giảm hiệu suất hoạt động của gan nếu như người bệnh phải sử dụng kháng sinh liên tục trong thời gian dài.
Một số loại kháng sinh gây tổn thương gan phổ biến:
- Kháng sinh nhóm Beta Lactam: Amoxicillin-Clavulanate; Ciprofloxacin,...
- Kháng sinh nhóm Tetracyclin
- Kháng sinh nhóm Sulfonamid: Trimethoprim-Sulfamethoxazole,...
- Kháng sinh nhóm Macrolid: Erythromycin,...
- Kháng sinh chống lao: Isoniazid.
- Kháng sinh nhóm Rifamycin: Rifampicin,...
Ngoài ra, tình trạng tổn thương gan có thể nặng nề hơn ở những người có nguy cơ cao như:
- Người từng gặp tác dụng phụ của thuốc trên gan.
- Người cao tuổi.
- Người mắc các bệnh về gan: viêm gan, xơ gan, suy gan,...
- Người mắc các bệnh lý thận: Suy thận, viêm thận, sỏi thận,...
- Người thường xuyên sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
Bởi vậy, các chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên tăng cường chức năng gan và áp dụng các biện pháp giải độc gan sau khi dùng kháng sinh nhiều hơn.
2. Hướng dẫn 4 cách giải độc gan sau khi dùng kháng sinh dễ thực hiện tại nhà
Bạn hãy chú ý áp dụng 4 cách giải độc gan sau khi dùng kháng sinh được khuyến cáo sau đây:
2.1. Uống trà từ các loại rau củ, gia vị hàng ngày
Một số loại trà quen thuộc có tác dụng cải thiện chức năng gan rất tốt bên cạnh hàm lượng dinh dưỡng cao:
- Trà xanh: Trà xanh rất giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là Catechin giúp ngăn chặn tổn thương gan từ kháng sinh và các chất chuyển hoá của chúng. Uống trà xanh đều đặn 1-2 lần mỗi ngày sẽ giúp tăng cường chức năng gan và loại bỏ độc tố tích tụ sau khi dùng kháng sinh.
- Trà Atiso: Atiso chứa các hợp chất cynarin và silymarin, có khả năng tăng cường chức năng gan và thúc đẩy quá trình đào thải độc tố do kháng sinh. Bạn nên uống trà Atiso 2 - 3 lần mỗi tuần.
- Trà nghệ: Nghệ chứa curcumin, một chất chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào gan và hỗ trợ quá trình hồi phục gan sau khi bị tổn thương do kháng sinh. Các chuyên gia khuyến cáo bạn nên uống trà nghệ 2 - 3 lần mỗi tuần để tăng cường sức khỏe.
2.2. Uống các loại nước có tính thanh lọc, giải độc gan
Nhiều thức uống như nước đậu xanh, rau má,... có khả năng thanh lọc, giải độc gan cực kỳ hiệu quả. Cụ thể:
Nước đậu xanh
Đậu xanh giàu Protein thực vật, chất béo tốt và các khoáng chất thiết yếu cho hoạt động của cơ thể, đặc biệt là hoạt động tái tạo ở gan. Bên cạnh đó, theo Đông y, đậu xanh có tính mát, giải nhiệt và thải độc rất tốt. Bạn nên uống nước đậu xanh nguyên vỏ 1 - 2 lần/tuần khi sử dụng kháng sinh để duy trì sức khỏe gan.
Nước rau má
Rau má là loại cây có khả năng giải nhiệt và thanh lọc cơ thể rất tốt. Theo những nghiên cứu hiện đại, rau má giàu các chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn tình trạng nhiễm độc gan. Một nghiên cứu năm 2017 trên động vật cũng đã chứng minh rau má làm giảm tác dụng phụ của Isoniazid - kháng sinh chính trong điều trị bệnh lao. Bạn có thể uống nước rau má 3 - 5 lần/tuần để tận dụng lợi ích từ loại cây này.
Nước gạo lứt
Gạo lứt chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là Vitamin nhóm B giúp củng cố chức năng gan. Do vậy, nước gạo lứt giúp thanh lọc cơ thể và hỗ trợ gan trong việc loại bỏ các chất độc rất tốt. Bạn hãy rang gạo lứt lên và đun nước uống 2 - 3 lần/tuần để hỗ trợ giải độc gan sau khi dùng kháng sinh.
Nước đậu đen rang
Khác với nước đậu xanh giàu dinh dưỡng, nước đậu đen rang lại nổi trội hơn trong vai trò giải độc gan và thanh lọc cơ thể. Nước đậu đen rang còn giúp làm mát gan và hỗ trợ tăng cường miễn dịch cho cơ thể để chống lại các vi khuẩn gây bệnh. Bạn hãy sử dụng nước đậu đen rang tần suất 2 lần/tuần để củng cố chức năng gan nhé.
2.3. Sử dụng các cây thảo dược có khả năng giải độc gan an toàn
Bạn có thể áp dụng một số cây thảo dược phổ biến và dễ kiếm sau đây để giải độc gan sau khi dùng kháng sinh:
Cây chó đẻ răng cưa
- Đặc tính và công dụng: Vị ngọt, tính mát, có khả năng giải độc, mát gan, hạ nhiệt và sát trùng.
- Cách chế biến: Cây chó đẻ tươi cắt thành khúc, rửa sạch và phơi khô. Mỗi lần sử dụng khoảng 10g cây chó đẻ khô để hãm nước uống trong ngày.
Cây nhọ nồi
- Đặc tính và công dụng: Vị ngọt, tính hàn, chữa cảm sốt, bổ thận, mát gan, chủ trị nhiệt chứng trên can thận.
- Cách chế biến: Sử dụng cây tươi hoặc cỏ nhọ nồi khô, sắc nước uống hoặc nghiền thành bột mịn, hoà cùng nước cơm để uống.
Cà gai leo
- Đặc tính và công dụng: Cà gai leo giải độc gan nhờ giàu các chất chống oxy hoá, giúp hỗ trợ điều trị viêm gan virus và bảo vệ chức năng gan hiệu quả. Theo đông y có khả năng giải rượu, giải độc tạng can.
- Cách chế biến: Dùng thân hoặc rễ cà gai leo phơi khô đem đi sắc lấy nước uống trong ngày.
Cây nhân trần
- Đặc tính và công dụng: Hỗ trợ giải cảm sốt, tăng tiết mật và cải thiện chức năng giải độc của gan.
- Cách chế biến: Dùng cây nhân trần khô đun nước uống hàng ngày. Lưu ý không uống quá nhiều do nhân trần lợi tiểu rất tốt.
Cây bồ công anh
- Đặc tính và công dụng: Chống viêm, chống oxy hoá, giải độc gan và cải thiện bài tiết mật.
- Cách chế biến: Dùng cây bồ công anh phơi khô đem đi pha lấy nước uống trong ngày.
2.4. Sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng giải độc gan
Ngoài các nguyên liệu tự nhiên, bạn có thể sử dụng thêm các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng có tác dụng giải độc và tăng cường chức năng gan. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều sản phẩm với thành phần và các mức giá đa dạng. Nếu chưa biết nên chọn sản phẩm nào, bạn hãy tham khảo ngay Arginin Plus - viên uống bổ gan đến từ thương hiệu dược phẩm Sanct Bernhard hàng đầu nước Đức.
Arginin Plus có thành phần chính là Acid Amin L-Arginine và nhiều Vitamin thiết yếu:
- L-Arginine: Acid Amin này tham gia vào rất nhiều chu trình sinh học của cơ thể như chuyển hóa thành Oxit Nitric, ngăn chặn tổn thương tế bào gan, hỗ trợ tạo ure và thải độc Amoniac, đồng thời kích thích chuyển hoá các chất có khả năng gây độc với gan.
- Vitamin C, B1 và B12: Hỗ trợ quá trình tạo máu, tăng sức đề kháng giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và hiệp đồng tác dụng với thuốc kháng sinh. Ngoài ra, Vitamin B12 còn giúp ổn định men gan và hợp chất Homocysteine, giúp phòng ngừa nhiễm độc gan hiệu quả.
Nhờ công thức thành phần vượt trội này, Arginin Plus được nhiều bác sĩ lựa chọn khuyến cáo cho bệnh nhân khi cần cải thiện chức năng gan và giải độc gan, đặc biệt sau khi dùng kháng sinh. Sản phẩm hiện đang được nhập khẩu và phân phối chính hãng tại Việt Nam bởi Dược Mỹ phẩm Thanh Trang.
Mua ngay tại đây: Viên uống bổ gan Arginin Plus
3. Lưu ý cho người bệnh khi giải độc gan sau dùng kháng sinh
Có rất nhiều cách giải độc gan và thanh lọc cơ thể hiệu quả. Tuy nhiên không phải cách nào cũng có thể sử dụng để giải độc gan sau khi dùng kháng sinh, nhất là những cách giải độc gan bằng dược liệu. Kháng sinh còn tồn dư trong cơ thể có thể tương tác với thành phần của các dược liệu này gây giảm tác dụng, thậm chí tạo thành chất gây độc. Do vậy, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào.
Ngoài ra, trong quá trình giải độc gan sau khi dùng kháng sinh, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh: Không thức khuya, hạn chế rượu bia, thuốc lá, tăng cường tập thể dục thể thao.
- Chế độ dinh dưỡng khoa học: Ăn đủ chất, giảm dầu mỡ, chọn ăn nhiều rau củ quả chứa chất xơ để giảm bớt gánh nặng chuyển hóa trên gan.
- Không lạm dụng kháng sinh: Nếu tình trạng bệnh lý nhiễm khuẩn có dấu hiệu tái phát, tuyệt đối không được tự ý mua thuốc hay tăng liều sử dụng, chỉ được uống thuốc theo chỉ định từ bác sĩ.
- Đi khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra tình trạng gan tối thiểu 6 tháng/lần.
- Duy trì cân nặng ở mức bình thường để hạn chế tích tụ chất béo trong gan, gây suy giảm chức năng gan.
Giải độc gan là bước quan trọng sau mỗi phác đồ điều trị kháng sinh để bảo vệ và duy trì chức năng của lá gan khỏe mạnh. Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp những thông tin hữu ích để bạn có thể giải độc gan sau khi dùng kháng sinh một cách an toàn và hiệu quả nhất.
